9 نشانه هاری در اسب (تشخیص و درمان)

هاری در اسب‌ها: علل، تشخیص، درمان و پیشگیری

علل هاری در اسب‌ ها

هاری توسط ویروسی از جنس Lyssavirus ایجاد می‌شود. بیش از ۹۰٪ موارد هاری در ایالات متحده ناشی از تماس با حیات وحش مانند راسو، کایوت، راکون، خفاش و روباه است.

راه‌های انتقال ویروس:

• گاز گرفتن توسط حیوان آلوده
• تماس بزاق آلوده با غشاهای مخاطی (لثه، چشم، بینی)
• ورود بزاق به زخم‌های باز روی پوست

پس از ورود به بدن، ویروس به سیستم عصبی مرکزی منتقل شده و باعث التهاب مغز و نخاع می‌شود که منجر به علائم بالینی گسترده‌ای خواهد شد.

طبق آمار انجمن پزشکان اسب (AAEP)، ایالت‌هایی مانند تگزاس، اوکلاهما، کانزاس و پنسیلوانیا بیشترین موارد ثبت‌شده هاری را دارند.

چگونه دامپزشکان هاری را در اسب‌ها تشخیص می‌دهند؟

متأسفانه، هاری فقط پس از مرگ (Post-mortem) قابل تشخیص قطعی است. آزمایش خون یا مایع مغزی-نخاعی می‌تواند سایر بیماری‌های مشابه را شناسایی کند، اما تشخیص هاری دشوار است، به‌خصوص در مناطقی که این بیماری نادر است.

عوامل مشکوک به هاری شامل:

• پیشرفت سریع علائم عصبی
• نداشتن سابقه واکسیناسیون
• تماس قبلی با حیوانات وحشی

پس از مرگ، مغز اسب برای بررسی وجود ویروس آزمایش می‌شود، زیرا هاری یک بیماری قابل گزارش است که تهدیدی جدی برای سلامت انسان محسوب می‌شود.

درمان هاری در اسب‌ها

• هاری همیشه در اسب‌های واکسینه‌نشده کشنده است.
• پس از ظهور علائم، وضعیت اسب به‌سرعت وخیم شده و در عرض چند روز منجر به مرگ می‌شود.
• واکسیناسیون مؤثرترین راه پیشگیری است. اسب‌هایی که به‌طور منظم واکسینه شده‌اند، معمولاً به بیماری مبتلا نمی‌شوند.

مراقبت و مدیریت اسب‌های در معرض هاری

• هر اسبی که توسط یک حیوان مشکوک گاز گرفته شود، باید بلافاصله توسط دامپزشک معاینه شود.
• از قرار دادن دست در دهان اسب خودداری کنید، زیرا ویروس از طریق بزاق به زخم‌های کوچک منتقل می‌شود.
• دامپزشک زخم ناشی از گاز را ضد عفونی کرده و یک دوز تقویتی واکسن هاری تجویز می‌کند.
• حیوان وحشی عامل گازگرفتگی (در صورت دستگیری) کشته شده و برای آزمایش هاری بررسی می‌شود.
• هاری یک بیماری قابل گزارش است، بنابراین دامپزشک شما موضوع را به مقامات بهداشت عمومی اطلاع خواهد داد.

اگر اسب واکسینه نشده باشد و توسط حیوان هار گاز گرفته شود:

1. گزینه اول: مرگ انسانی (یوتانازی) – به دلیل خطر بالا و کشنده بودن بیماری.
2. گزینه دوم: قرنطینه ۶ ماهه – اسب از نظر علائم هاری تحت نظر خواهد بود و یک ماه قبل از پایان قرنطینه، دوباره واکسینه می‌شود.

اگر اسب قبلاً واکسینه شده باشد:

• باید به‌ مدت ۴۵ روز (یا طبق قوانین ایالت محل زندگی شما) از نظر علائم عصبی تحت نظر باشد.

شاید علاقه مند باشید: فواید اسب سواری بر سلامت روان

پیشگیری از هاری در اسب‌ها

تنها راه پیشگیری از هاری، واکسیناسیون منظم است. انجمن پزشکان اسب (AAEP) توصیه می‌کند:

• کره اسب‌های متولدشده از مادیان‌های واکسینه‌شده: واکسیناسیون در ۴-۶ ماهگی با دو دوز انجام شود.
• کره اسب‌های متولدشده از مادیان‌های واکسینه‌نشده: یک دوز واکسن در ۴-۶ ماهگی تزریق شود.
• تمام اسب‌ها باید هر سال واکسینه شوند تا سطح ایمنی آن‌ها حفظ شود.

قرار گرفتن سیستم ایمنی اسب در معرض این ویروس از طریق واکسن، باعث تولید آنتی‌بادی‌ های محافظتی می‌ شود که در صورت تماس واقعی با ویروس، بدن را در برابر بیماری ایمن می‌کند.

سؤالات متداول درباره هاری در اسب‌ها

اگر اسب به هاری مبتلا شود چه اتفاقی می‌افتد؟
اسب‌های واکسینه‌نشده که به ویروس هاری مبتلا شوند، متأسفانه همیشه جان خود را از دست می‌دهند. اما اگر اسب واکسینه‌شده در معرض بیماری قرار بگیرد،

نیاز به مراقبت و واکسیناسیون مجدد خواهد داشت. این بیماری قابل گزارش است و دامپزشک باید وضعیت را به مقامات اطلاع دهد.

آیا اسب می‌تواند از هاری نجات پیدا کند؟
اگر یک اسب دچار علائم بالینی هاری شود، نجات آن غیرممکن است. با این حال، واکسیناسیون سالانه احتمال ابتلا به بیماری را تقریباً به صفر می‌رساند.

خلاصه مطلب:

هاری در اسب یک بیماری ویروسی بسیار خطرناک و کشنده است که معمولاً از طریق گاز گرفتن حیوانات آلوده، مانند سگ‌ ها یا حیوانات وحشی، منتقل می‌ شود. ویروس هاری پس از ورود به بدن از طریق اعصاب محیطی به سمت مغز حرکت کرده و باعث التهاب شدید سیستم عصبی مرکزی می‌ شود.

علائم اولیه شامل تغییرات رفتاری مانند ترس، پرخاشگری یا افسردگی است و در مراحل پیشرفته، فلجی، عدم تعادل، کف کردن دهان و نهایتاً مرگ اتفاق می‌ افتد. دوره کمون بیماری می‌ تواند از چند هفته تا چند ماه متغیر باشد. تشخیص قطعی اغلب بعد از مرگ حیوان و با آزمایشات تخصصی امکان‌پذیر است.

پیشگیری مؤثرترین روش کنترل این بیماری است که شامل واکسیناسیون منظم اسب‌ ها و کنترل تماس آن‌ ها با حیوانات وحشی یا مشکوک می‌شود. درمانی برای هاری پس از بروز علائم وجود ندارد و بیماری تقریباً همیشه کشنده است.